نماز
پیشوایان معصوم علیهمالسلام همواره به نماز اول وقت اهمیت میدادند و آن را در هر حالی به جای میآوردند.
حضرت علی علیهالسلام هنگامی که در جنگ صفین سرگرم نبرد بود، در میان هر دو صف کارزار، مواظب آفتاب بود و به آسمان نگاه میکرد تا ببیند که اول وقت نماز ظهر کی است تا آن را در اول وقت اقامه کند.
و در جواب ابن عباس که پرسیده بود آیا حالا وقت نماز است با این سرگرمی به جنگ؟
فرمود: ما تنها به خاطر نماز با آنان میجنگیم و میخواهیم نماز برپا شود.
منبع : داستانها و حکایتهای نماز، ج 1، ص 16.
امام رضا علیهالسلام به یکی از نزدیکانش فرمود:
«اذا دخل الوقت علیک، فصلها، فانک لا تدری ما یکون؛ [1] .
هر گاه وقت نماز رسید، آن را بخوان؛ زیرا نمیدانی چه خواهد شد».
منبع : وسائل الشیعة، ج 3، ص 87.
امام صادق (ع) فرمود:
پیره
مردى را روز قیامت بیاورند و نامه عملش را بدستش دهند و از برونش که
بسوى مردم است جز بدى دیده نشود و بر او بسیار ناگوار گذرد و میگوید
پروردگارم فرمائى بدوزخ روم جبار جل جلاله میفرماید اى پیرمرد من شرم دارم
که تو را عذاب کنم با اینکه در دنیا نماز میخواندى ، بنده مرا ببهشت برید.
منبع : کتاب امالی
خدیجه کبری علیها السلام اول زنی است که تصدیق پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نمود و اول زنی است که در مکه با رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نماز به جماعت خواند و اول زنی است که ایمان خود را در مکه اظهار نمود
ریاحین الشریعة، ج 2، ص 208.
تغییر قبله
شب هنگام به ستارگان که همچون الماس در آسمان شب میدرخشیدند، نگاه می کرد.
مدتها بود غمی عظیم بر دلش سایه افکنده بود.
نیمه های شب بیدار میشد و به آسمان تیره شب چشم میدوخت.
نگاه منتظر و مشتاقش را غرق آسمان می کرد، گویی منتظر بود.
آری! منتظر نزول وحی!
گذشته را در ذهن مرور می کرد.
سیزده سال در مکه و چند ماهی در مدینه به سوی «بیت المقدس» نماز میخواندند.
هر چند برای کعبه اهمیت زیادی قائل بودند، اما آنجا هنوز بتخانه مشرکان بود.
خداوند برای جداسازی صفوف مسلمانان از بت پرستان، دستور داد مسلمانان به سوی بیت المقدس نماز بخوانند.
اما پس از مهاجرت به مدینه، مورد آزار و اذیت یهودیان قرار گرفتند.
یهودیان ساکن مدینه به بهانه جویی، اعتراض و تبلیغ علیه مسلمین پرداختند، آنها می گفتند مسلمانان از خود استقلال ندارند که به طرف قبله ما نماز میخوانند و این مطلب، دلیل حقانیت ماست،
این موضوع خاطرش را آزرده می ساخت.
سرانجام این آیه نازل شد:
«نگاههای معنا دار تو را به سوی آسمان میبینیم!
اکنون تو را به سوی قبلهای که از آن خشنود باشی، باز میگردانیم.»
اشک شوق همچو دانه های مروارید از گوشهی چشم بر روی صورت مهربان پیامبر غلتید.
سرانجام فرمان خداوند مهربان برای بازگرداندن قبله به سوی «کعبه» نازل شد؛ در حالی که پیامبر دو رکعت از نماز ظهر را به طرف قبله اول خوانده بود، جبرئیل امین بازوان پیامبر را گرفت و حضرت را به سوی خانه کعبه برگرداند.
مسلمانان نیز همگی به پیروی از پیامبر به سوی کعبه چرخیدند، و این نماز تاریخی خوانده شد و این مسجد به «ذو قبلتین» شهرت یافت یعنی مسجدی که دو قبله دارد.
نماز که پایان یافت، نمازگزاران گرد پیامبر حلقه زدند و علت را جویا شدند، پیامبر(ص) هم خبر نوید بخش تغییر قبله را به آگاهی همگان رساند.
هر چند بعد از تغییر قبله، نیز یهودیان، تبلیغات منفی خود را به شکل دیگری شروع کردند و اظهار داشتند که چه عاملی باعث شد که مسلمانان از قبله پیشین انبیا اعراض نمایند، اما خداوند هدف تغییر قبله را، تکامل انسان و آزاد کردن او از بند تعصبات و استقلال مسلمین خواند.
قَدْ نَری تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّماءِ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَیْثُ ما کُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ وَ إِنَّ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ لَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ.
تفسیر نمونه، ج1، ص: 49 ذیل آیه 144-143 سوره بقره
وَ کَذَالِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَکُونُواْ شهَدَاءَ عَلیَ النَّاسِ وَ یَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیدًا وَ مَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتیِ کُنتَ عَلَیها إِلَّا لِنَعْلَمَ مَن یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّن یَنقَلِبُ عَلیَ عَقِبَیْهِ وَ إِن کاَنَتْ لَکَبِیرَةً إِلَّا عَلیَ الَّذِینَ هَدَی اللَّهُ وَ مَا کاَنَ اللَّهُ لِیُضِیعَ إِیمَانَکُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَّحِیمٌ
ترجمه المیزان، ج1، ص:
منبع : نرم افزار محراب
حضرت آیت الله بهجت (ره) می فرمایند:
- ترک معصیت در اعتقادات و عملیات و نماز اول وقت کافی و وافی است برای وصول به مقامات عالیه اگر چه هزار سال باشد.
- قرب مراتبی دارد و بالاترین آن لقاء است و هر مرتبه از مراتب قرب را مقربی است که بالاترین آن نماز است.
- اگر سلاطین عالم می دانستند که انسان ممکن است در حال عبادت چه لذت هایی را ببرد، هیچ گاه دنبال این مسائل مادی نمی رفتند.
-
معیار اصلی نماز است. این نماز بالاترین ذکر است. شیرین ترین ذکر است،
برترین چیز است. حال برخی به دنبال ذکرهای ویژه ای می گردند که کسی نشنیده
باشد.
- اگر در همان الله اکبر شخص متوجه باشد که دارد چه کار می کند دیگر لازم نیست که تا آخر نماز خیلی زحمت بکشد.
- آن مقدار از نماز که دست خودتان است توجه کنید، بقیه نماز را خدا خودش درست می کند.
منبع: خانه خوبان، ش۴۲، ص۲۵.
آیة ا... بهاءالدینى
نماز معراج است اگر انسان صادقانه باشد و حرفهایى را که در نماز مى زند دروغ نباشد، این نماز معراج است وقتى انسان مى گوید:((إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ اِیّاکَ نَسْتَعِینُ)) بنده هیچ موجودى غیر از خدا نیستم ، استعانت به غیر از خداى تعالى ندارم و در تمام حوایج ، علوم ، اقتصاد، سلامت و شفا، پناهگاه من خداى تعالى است . اگر انسان موجودى باشد که غیر خدا را عبادت نکند و به ما سوى الله استعانت نجوید، نماز معراج اوست . معارف اخلاق ، عبادات ، صوم و صلاة و حج ، براى این است که انسان به این مرحله برسد... این عروج و معراج اوست . ولى خدا باید توفیق دهد، تا کسى بتواند خود را به این مرحله برساند... نماز معراج است ولى مؤ منى که راستگو باشد وقتى مى گوید: ((إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ اِیّاکَ نَسْتَعِینُ)) دروغگو نباشد. اگر روزى صد مرتبه انسان این دروغها را بگوید به جاى این که صعود پیدا کند، سقوط مى کند. عروج نتیجه صداقت انسان است . اگر صادقانه گفت : ((إِیّاکَ نَعْبُدُ)) آن وقت منبع علم و حکمت و قدرت مى شود و تمام برکات الهى بر این موجود نازل مى شود ولى ورود به این مرتبه خیلى مشکل است و بدون توفیقات و تاءییدات الهى نمى توان آتشهاى دنیا را تحمّل کرد.
منبع : نردبان آسمان ، مجموعه درسهاى اخلاق آیة ا... بهاء الدین ره ، درس 62 ص 267